Aktualności - 22 października 2025 r.

Nowe publikacje o profilaktyce przemocy – scenariusze zajęć dla uczniów, rodziców i nauczycieli. Autorem pakietu scenariuszy z zakresu profilaktyki przemocy rówieśniczej jest dr Wiesław Poleszak – ekspert w dziedzinie psychoprofilaktyki. Adresatami są nauczyciele, psycholodzy, pedagodzy oraz inni specjaliści zatrudnieni w szkołach i przedszkolach oraz poradniach psychologiczno-pedagogicznych. Każdy scenariusz składa się z trzech części: analitycznej, refleksyjnej, praktycznej. Uczniowie pracując metodami aktywizującymi pobudzi do refleksji i empatii. Uświadomi młodym ludziom, że przemoc w szkole zaczyna się najczęściej od codziennych drobnych gestów.

Aktualności - 15 października 2025 r.

Artykuł pt. Archetyp nauczyciela XXI wieku, autor W. Kołodziejczyk (EDUNEWS.PL). Spojrzenie na rolę nauczyciela w aspekcie popkultury. Szkolna codzienność to nie filmowa przygoda, ale metafory mogą uaktywnić wyobraźnię, aby zobaczyć siebie w procesie edukacji. Nauczyciel jako bohater popkultury, np.

• Indiana Jones – naukowiec i poszukiwacz przygód,
• profesor Dumbledor – mentor, który daje wolność i uczy odpowiedzialności,
• mistrz Yoda zainteresowany procesem, a nie szybkim efektem,
• Ambroży Kleks – mistrz wyobraźni, kreator fantazji.

Od Indiany Jonesa po Pana Kleksa, ponieważ edukacja potrzebuje odwagi i wyobraźni.

Artykuł Kondycja polskich nauczycieli i nauczycielek (ZNP). W Polsce: starzejąca się kadra nauczycielska, mało młodych nauczycieli i dużo odejść z zawodu, znaczna część nauczycieli zmaga się ze stresem zawodowym. To tylko niektóre wnioski z Międzynarodowego Badania Nauczania i Uczenia się – TALIS 2024. Źródło: IBE https://talis.ibe.edu.pl/znamy-wyniki-badania-talis-2024/

Z okazji Międzynarodowego Dnia Zdrowia Psychicznego (10.10.25 r.), Fundacja GrowSPACE opublikowała "Samopomocownik dla dzieci i młodzieży. Poradnik pierwszej pomocy psychologicznej dla dzieci i młodzieży, pokazujący, że kryzys to tylko rozdział, a niecała historia", autorstwa A. Stube, S. Zawadzkiej, M. Lewandowskiej. Poradnik jest narzędziem do promocji autopomocy i wsparcia rówieśniczego. Zawiera rozdziały m.in. o dobrostanie i emocjach, rozpoznawaniu sygnałów kryzysu i przeciwdziałaniu mu, wsparciu rówieśniczym oraz miejscach pomocy.

Aktualności - 1 października 2025 r.

Publikacja NASK pt. Nastolatki. Raport z ogólnopolskiego badania uczniów i rodziców – raport badawczy, red.: A. Ładna. W tej edycji raportu po raz pierwszy została poruszona problematyka wykorzystania sztucznej inteligencji przez uczniów, z uwzględnieniem oczekiwań, emocji i postaw. 70% uczniów zadeklarowało korzystanie z narzędzi AI, przy czym co trzeci uczeń rozumie pojęcie DeepFake AI. Dlatego dużo pracy przed nauczycielami i rodzicami – zarówno w zakresie budowania pozytywnych, jak i krytycznych wzorców korzystania z AI.

Aktualności - 11 lipca 2025 r.

Artykuł pt. Ogólne wnioski z nadzoru pedagogicznego. Informacja o działalności szkoły, autorstwa W. Pakulniewicz (Portal Oświatowy), zawiera porady z praktyki dotyczące przygotowania ogólnych wniosków z nadzoru pedagogicznego oraz opracowania informacji o działalności szkoły.

MEN informuje „Reforma26. Kompas Jutra" – nowa szkoła dla nowego pokolenia.

Reforma26 została rozłożona na lata – kompleksowa zmiana "będzie wprowadzana stopniowo od roku szkolnego 2025/2026.

• Od 1 września 2025 r. do szkół wejdą dwa nowe przedmioty – edukacja obywatelska i edukacja zdrowotna. Zmieni się także podstawa programowa wychowania fizycznego.
• Od 1 września 2026 r. zacznie obowiązywać nowa podstawa programowa w przedszkolu oraz w klasach 1 i 4 szkoły podstawowej.
• Od 1 września 2027 r. nowe podstawy programowe zaczną obowiązywać w klasach 1. szkół ponadpodstawowych.
• W 2031 roku przeprowadzone zostaną po raz pierwszy egzaminy w nowej formule (egzamin ósmoklasisty i maturalny dla absolwentów liceów ogólnokształcących).
• W 2032 roku przeprowadzone zostaną po praz pierwszy egzaminy w nowe formule dla absolwentów techników".

Więcej informacji dla nauczycieli, uczniów i ich rodziców na temat reformy w serwisie internetowym: www.reforma26.men.gov.pl.

Aktualności - 18 czerwca 2025 r.

Raport o stanie edukacji językowej, wydany przez National Geographic Learning Polska, przedstawia wnioski z badania ankietowego oraz rekomendacje dla nauczycieli, lektorów i instytucji edukacyjnych, a także zawiera kluczowe wyzwania edukacji językowej.

Aktualności - 13 czerwca 2025 r.

MEN opublikował KOMUNIKAT o niewliczaniu ocen z religii i etyki do średniej ocen. "Ministerstwo Edukacji Narodowej przypomina, że zgodnie z rozporządzeniem Ministra Edukacji z dnia 22 marca 2024 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych (Dz. U. poz. 438) od roku szkolnego 2024/2025 oceny klasyfikacyjne z religii i etyki nie są wliczane do średniej rocznych i końcowych ocen klasyfikacyjnych. Wymienione rozporządzenie zostało ogłoszone w Dzienniku Ustaw RP, zgodnie z zasadami ogłaszania aktów normatywnych i nadal obowiązuje, ponieważ nie ogłoszono w tym dzienniku urzędowym innego aktu normatywnego albo orzeczenia skutkującego utratą jego mocy obowiązującej. Jednocześnie przypominamy, że zgodnie z rozporządzeniem Ministra Edukacji i Nauki z dnia 7 czerwca 2023 r. w sprawie świadectw, dyplomów państwowych i innych druków (Dz. U. poz. 1120, z późn. zm.) roczne i końcowe oceny klasyfikacyjne z religii i etyki są umieszczane na świadectwie".

Aktualności - 28 maja 2025 r.

Artykuł pt. Kto decyduje o skierowaniu nauczyciela na studia podyplomowe i inne formy doskonalenia zawodowego, autor: D. Dwojewski (Portal Oświatowy). "Dyrektor nie ma obowiązku kierowania nauczyciela na wskazaną przez niego formę kształcenia, nawet jeśli spełnia ona formalne kryteria dofinansowania. Decyzja ma charakter uznaniowy i powinna być oparta na rzetelnej analizie potrzeb szkoły. [...] Skierowanie na studia podyplomowe lub inną formę doskonalenia wiąże się z określonymi uprawnieniami pracowniczymi nauczyciela, np. prawem do dofinansowania kosztów kształcenia, a w określonych przypadkach – do dodatkowego urlopu szkoleniowego".

Aktualności - 19 maja 2025 r.

Poradnik ORE pt. Metody dydaktyczne wspierające rozwój umiejętności cyfrowych na zajęciach przedmiotów matematyczno-przyrodniczych, autorstwa T. Wójtowicza. Adresowany do nauczycieli przedmiotów ścisłych, poszukujących rozwiązań umożliwiających personalizację pracy z uczniami oraz kształtowanie kompetencji „4K". Autor proponuje wykorzystanie na zajęciach narzędzi TIK, funkcji Zintegrowanej Platformy Edukacyjnej oraz takich metod, jak: grywalizacja, JIGSAW, metoda projektów, metoda ośrodków pracy. Poradnik zawiera przykłady zastosowania nauczania interdyscyplinarnego, a także projekt metryczki scenariusza lekcji oraz fragmenty scenariuszy lekcji z wykorzystaniem metod angażujących uczniów w proces uczenia poprzez współpracę i komunikację.

Opracowanie pt. „Jak uczyć, by uczniowie myśleli samodzielnie? Rozwijanie krytycznego myślenia w klasie" przygotowali K. Biedrzycki, W. Dobosz-Leszczyńska, B. Ostrowska i P. Penszko, eksperci Instytutu Badań Edukacyjnych – Państwowego Instytutu Badawczego. Stanowi ono zbiór informacji i wskazówek dotyczących jednej z kluczowych kompetencji XXI wieku – krytycznego myślenia. Pierwsza, teoretyczna część opracowania zawiera definicje krytycznego myślenia; druga, praktyczna część opracowania, to zbiór zadań, które można wykorzystać do przygotowania lekcji wspierających rozwijanie krytycznego myślenia w ramach przedmiotów: język polski, historia, biologia, chemia, fizyka i geografia.

Aktualności - 8 maja 2025 r.

Artykuł – autorstwa B. Bugdalskiego (Portal Samorządowy) – pt. 30 tys. absolwentów szkół branżowych nie zakończy nauki. "[...] nowelizacja ustawy o rynku pracy i służbach zatrudnienia przewiduje m.in. umożliwienie uczniowi, który ukończył szkołę ponadpodstawową przed ukończeniem 18. roku życia, spełnianie obowiązku nauki przez uczęszczanie na praktykę absolwencką". Po ukończeniu nauki zawodu absolwent szkoły branżowej I stopnia może odbywać praktykę absolwencką u pracodawcy (np. tego, u którego odbywał przygotowanie zawodowe), aby spełnić obowiązek nauki. Absolwent może także spełnić obowiązek nauki kontynuując kształcenie w branżowej szkole II stopnia albo na kwalifikacyjnym kursie zawodowym.

Artykuł – autorstwa P. Wiewióra (Portal Samorządowy) – pt. Kontrowersje wokół nowego obowiązku w szkołach. MEN przekazało kuratorom oświaty pismo, dotyczący stosowania przepisów ochrony małoletnich przed przemocą, tzn. ustawy "lex Kamilek". "[...] w kwestii nowelizacji powyższych przepisów, właściwym resortem jest Ministerstwo Sprawiedliwości, które obecnie prowadzi prace legislacyjne. MEN zwróciło się do MS z prośbą o wprowadzenie zmiany przepisów, polegającej na składaniu przez rodziców wyłącznie oświadczeń o niekaralności, co ułatwi rodzicom sprawowanie opieki nad dziećmi, uczniami i wychowankami, np. na wycieczkach szkolnych lub podczas wyjścia do teatru, kina, muzeum, czy na basen".

Artykuł – autorstwa A. Trochimiuk (Portal Oświatowy) – pt. Ustawa Kamilka – co się zmieni w zakresie weryfikacji niekaralności (projekt nowelizacji). W projekcie określono m.in. 6 wyjątków od obowiązku sprawdzania niekaralności. "Dotyczą one:

Aktualności - 29 kwietnia 2025 r.

Edukacja w dialogu z AI, autor: W. Kołodziejczyk.

Raport pt. Przestrzeń ma znaczenie, Warszawa 2024, autorstwa S. Filipowicz i in. Raport opracowany w Centrum Nauki Kopernik na zlecenie firmy Moje Bambino Sp. z o.o. W raporcie sformułowano wnioski i rekomendacje obejmujące m.in. potrzeby uczniów dotyczące przestrzeni szkolnej, w tym: "Strefy do nauki i relaksu powinny być rozdzielone – uczniowie preferują podział przestrzeni szkolnej lub klasowej na strefy do nauki oraz do relaksu. W strefach relaksu uczniowie chcieliby przede wszystkim móc się odizolować, nie tylko by odpocząć, ale także by skupić się na indywidualnej nauce – np. dzięki wygodnym pufom czy dźwiękoszczelnym parawanom".

Aktualności - 24 kwietnia 2025 r.

Artykuł pt. Czy AI odbiera nam zdolność myślenia?, autorstwa K. Janus, TechSoup Polska.

Aktualności - 16 kwietnia 2025 r.

Lekcja wychowawcza na temat bezdomności młodych. Ogólnopolska Federacja na rzecz Rozwiązywania Problemu Bezdomności opracowała konspekt lekcji „Dom mojego kolegi", w ramach projektu współfinansowanego przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. Lekcja poruszająca tą problematykę może przyczynić się do zapobiegania zjawisku bezdomności wśród młodzieży. Główne cele: uświadomienie młodzieży problemu bezdomności, przeciwdziałanie stygmatyzacji osób w kryzysie bezdomności.

Nota prasowa Cedefopu pt. Wskaźnik Niedoboru Siły Roboczej i Umiejętności Cedefopu. W przypadku państw członkowskich UE struktura przyszłych niedoborów siły roboczej może być zróżnicowana. Przykład: w Polsce koncentracja niedoborów siły roboczej występuje nie w zawodach wymagających niższych kwalifikacji, ale na wyższym poziomie umiejętności. Wskaźnik Cedefopu wykorzystuje dobrą bazę danych i analizuje różne przyczyny niedoborów. Wyniki wskaźnika trzeba zestawić z bardziej szczegółowymi analizami dotyczącymi poszczególnych państw unijnych. We wszystkich zawodach czynniki, jak "warunki pracy w każdym zawodzie, wdrażanie technologii i sztucznej inteligencji, trendy demograficzne, transformacja ekologiczna i cyfrowa oraz gotowość polityki edukacyjnej i szkoleniowej do przeciwdziałania niedoborom, mogą pomóc w ustaleniu priorytetów w zakresie niedoborów siły roboczej i zapewnić lepsze przygotowanie na obecne i przyszłe wyzwania i możliwości".

Aktualności - 14 kwietnia 2025 r.

Artykuł pt. "Co się zmieni w standardach ochrony małoletnich? Ważny termin dla oświaty", autorka: M. Fidler (Portal Oświatowy). Wprowadzana zmiana, przez projekt nowelizacji ustawy, obejmuje przede wszystkim zasady weryfikacji niekaralności osób dopuszczonych do pracy z małoletnimi. Określa także "regulację, która wyłącza osoby prowadzące praktyczną naukę zawodu, o której mowa w art. 120 ustawy Prawo oświatowe, spod obowiązków ustawy o przeciwdziałaniu zagrożeniu przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich. Oznacza to, że to w ustawie Prawo oświatowe będą określone obowiązki spoczywające na osobie prowadzącej praktyczną naukę zawodu. I tak przed rozpoczęciem praktycznej nauki zawodu osoba ta przedkłada podmiotowi kierującemu na praktyki:

Aktualności - 11 kwietnia 2025 r.

Artykuł pt. Edukacja zdrowotna zamiast WDŻ. Jak zorganizować zajęcia? Są już przepisy, autorstwa M. Fidler (Portal Oświatowy). Zajęcia edukacji zdrowotnej będą prowadzone w branżowej szkole I stopnia oraz w klasach I–III technikum, w wymiarze 1 godziny tygodniowo w klasach I i II albo klasach II i III, albo klasach I i III tych szkół – łącznie 2 godziny w okresie nauczania. Zajęcia edukacji zdrowotnej będą prowadzone od roku szkolnego 2025/2026 we wszystkich klasach, w których dotychczas były prowadzone zajęcia wychowanie do życia w rodzinie. Zajęcia nie są obowiązkowe; nie podlegają ocenie, nie wpływają na promocję ucznia do klasy programowo wyższej czy na ukończenie szkoły.

Aktualności - 10 kwietnia 2025 r.

Nowy raport IBE PIB: Kompetencje kluczem do sukcesu na rynku pracy – wyniki badania PIAAC 2023. Międzynarodowe Badanie Umiejętności Dorosłych PIAAC 2023 przeprowadził wśród osób w wieku 16–65 lat w Polsce Instytut Badań Edukacyjnych. Raport porusza tematykę relacji pomiędzy umiejętnościami a polskim rynkiem pracy – umiejętnościami a zatrudnieniem, wynagrodzeniami i niedopasowaniami kompetencyjnymi na rynku pracy. Wyniki badania wskazują na konieczność inwestowania w rozwijanie umiejętności potrzebnych na polskim rynku pracy.

Aktualności - 7 kwietnia 2025 r.

Edukacja obywatelska w szkołach ponadpodstawowych. Informacje o formach i sposobach realizowania podstawy programowej edukacji obywatelskiej i ocenianiu zawiera „Komentarz metodyczny do podstawy programowej przedmiotu", autorstwa: U. Małek i in., który opublikowano na Zintegrowanej Platformie Edukacyjnej MEN. Link do materiału: https://zpe.gov.pl/b/edukacja-obywatelska

Aktualności - 25 marca 2025 r.

Raport IBE pt. Prognoza zapotrzebowania na pracowników w zawodach szkolnictwa branżowego na krajowym i wojewódzkim rynku pracy. Autorzy (Zespół ZSK) w atrakcyjnej formie zaprezentowali m.in: funkcje Prognozy i jej efekty, sposób tworzenia Prognozy i źródła wykorzystywanych danych.

Aktualności - 20 marca 2025 r.

Mapa wyników egzaminów, opracowana dzięki wsparciu środków UE, rozwijana w ramach programu Fundusze Europejskie dla Rozwoju Społecznego (2021–2027). Narzędzie dla nauczycieli i dyrektorów szkół, rodziców oraz uczniów, stojących przed wyborem szkoły. Można sprawdzić wyniki uczniów danej szkoły z egzaminu z konkretnego przedmiotu – liczba osób zdających egzamin, średni wynik procentowy, dana szkoła w odniesieniu do innych szkół powiatu, województwa czy kraju.

Aktualności - 19 marca 2025 r.

Ramowe plany nauczania od września 2025 – edukacja zdrowotna, obywatelska i nie tylko, opracowanie: M. Kowalski, M. Fidler.

Aktualności - 12 marca 2025 r.

Raport krajowy pt. Wdrażanie europejskich priorytetów w kształceniu i szkoleniu zawodowym (KSZ). Doskonalenie krajowego kształcenia i szkolenia zawodowego: elastyczność, innowacyjność, atrakcyjność, włączenie społeczne i wysoka jakość. Polska, IBE – PIB (Cedefop ReferNet Poland), 2025. Doskonalenie systemu obejmuje elastyczność, innowacyjność, atrakcyjność, włączenie społeczne oraz zapewnienie wysokiej jakości w polskim systemie edukacji. Raport przygotowano na podstawie informacji z 2023 r. Polska jest zaangażowana w modernizację oraz zwiększanie atrakcyjności kształcenia i szkolenia zawodowego. Problemami są m.in.: niski poziom umiejętności uczniów, którzy rozpoczynają kształcenie w zawodach; rozproszenie odpowiedzialności; brak ciągłości i trwałości inicjatyw; niedostateczne badania i analizy danych. Utrudnieniem są również czynniki zewnętrzne, jak pandemia COVID-19 oraz wojna w Ukrainie.

Z Raportu wynika, że zmiany zachodzące w polskim systemie kształcenia i szkolenia zawodowego stopniowo podnoszą jego znaczenie i upowszechniają go.

MEN informuje Podstawy programowe do przedmiotów: edukacja obywatelska i edukacja zdrowotna podpisane przez Minister Edukacji. Te dwa przedmioty będą nauczane w szkołach od 1.09.2025 r.

Edukacja zdrowotna – nieobowiązkowy przedmiot zastępujący przedmiot wychowanie do życia w rodzinie – od roku szkolnego 2025/2026 będzie realizowany w:

• szkołach podstawowych od IV do VIII klasy;
• w szkołach ponadpodstawowych – w liceum ogólnokształcącym oraz w technikum i branżowej szkole I stopnia.

Szkolenia dla nauczycieli, którzy będą uczyć przedmiotów edukacja obywatelska i edukacja zdrowotna, zorganizuje i przeprowadzi Ośrodek Rozwoju Edukacji we współpracy z publicznymi placówkami doskonalenia nauczycieli. Informacje dotyczące zakresu oraz formy i kalendarza szkoleń zostaną udostępnione 17 marca 2025 r.

Jedenaście uczelni (m.in. Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum w Krakowie, Uniwersytet Medyczny w Szczecinie, Akademia Pedagogiki Specjalnej w Warszawie), na zlecenie MEN, będzie prowadzić bezpłatne kwalifikacyjne studia podyplomowe dla nauczycieli, przygotowujące do nauczania przedmiotu edukacja zdrowotna. Studia będą trwały 3 semestry. Zajęcia rozpoczną się w marcu/kwietniu 2025 r.

Aktualności - 28 lutego 2025 r.

Artykuł pt. Refleksja nad wprowadzaniem technologii do nauczania, autorstwa D. Sterny (EDUNEWS.PL).

Artykuł pt. Jak rozpoznać deepfake po błędach logicznych? (NASK).

„Tylko Ty mnie rozumiesz", czyli jak nie dać się oszukać (nie tylko) w Walentynki. Brad Pitt i inni. Poradnik „Internetowe love II – randkowanie, AI i cyberbezpieczeństwo", autorstwa A. Kwaśnik, przygotowany przez instytut NASK.

Aktualności - 14 lutego 2025 r.

Publikacje na stronach GUS:

- Edukacja w roku szkolnym 2023/2024 (wyniki wstępne)

- Oświata i wychowanie w roku szkolnym 2023/2024

- Edukacja w województwie opolskim w roku szkolnym 2023/2024

- Edukacja w województwie lubuskim w roku szkolnym 2023/2024

- Edukacja w województwie kujawsko-pomorskim w roku szkolnym 2023/2024

- Edukacja w województwie podkarpackim w roku szkolnym 2023/2024

- Edukacja w województwie pomorskim w roku szkolnym 2023/24

- Edukacja w województwie wielkopolskim w roku szkolnym 2023/2024

- Rocznik Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej 2024 – zawiera istotne statystyki dotyczące Polski, a także ważniejsze zróżnicowania regionalne oraz porównania międzynarodowe. Przestawione dane umożliwiają opis sytuacji społeczno-gospodarczej Polski. Zawiera informacje o edukacji, rynku pracy, ludności, warunkach życia, gospodarce i biznesie oraz środowisku i zasobach naturalnych.

Miesięcznik publikowany przez PARP „Rynek pracy, edukacja, kompetencje. Aktualne trendy i wyniki badań. Grudzień 2024" prezentuje najistotniejsze dane dotyczące krajowego i europejskiego rynku pracy. Raport został przygotowany w ramach projektu pozakonkursowego FERS pt. „Rozwój i doskonalenie systemu sektorowych rad ds. kompetencji".

Aktualności - 11 lutego 2025 r.

Publikacja Centrum Edukacji Obywatelskiej pt. Poradnik dla opiekuna samorządu uczniowskiego, autor: M. Tragasz. Praktyczny przewodnik jest pomocny dyrektorom, nauczycielom i osobom zainteresowanym w zakresie rozwijania skutecznych samorządów. Zawiera podstawy prawne oraz przykłady działań z zakresu współpracy z uczniami m.in. budowania przestrzeni dialogu i rozwoju inicjatyw, które pozytywnie wpływają na funkcjonowanie szkoły.

Publikacja IBE: Racjonalne usprawnienia w edukacji. Poradnik dla nauczycieli i nauczycielek. Autorzy, eksperci IBE – M. Bełza-Gajdzica, M. Ciborowski, T. Knopik, M. Olempska-Wysocka, A. Wojciechowska – objaśniają, w jaki sposób poszerzyć dostęp do edukacji za pomocą racjonalnych usprawnień dedykowanych danym typom zróżnicowanych potrzeb edukacyjnych, w tym niepełnosprawności.

Aktualności - 4 lutego 2025 r.

Artykuł pt. Strach ma wielkie oczy, czyli AI na rynku pracy, autorstwa K. Tatarkiewicz (WSB Merito).

Publikacja instytutu badawczego NASK pt. Jak przeciwdziałać dezinformacji? Poradnik (nie tylko) dla administracji publicznej. Publikacja ma na celu wsparcie dla pracowników administracji, którzy mierzą się z wyzwaniami wynikającymi z dezinformacji. Zawiera przydatne każdemu przykłady (np. technik manipulacji, strategii reagowania na dezinformację) oraz wskazówki dotyczące zmniejszania wpływu dezinformacji na działalność instytucji publicznych.

Aktualności - 3 lutego 2025 r.

Publikacja ORE „Pochwała codziennych rytuałów" to pierwszy artykuł rozpoczynający w ORE serię kwartalników „Frajda z nauczania". Autorka D. Sterna podała przykłady pracy z uczniami na lekcjach różnych przedmiotów. Codziennie powtarzane zwyczaje w klasie szkolnej, np. niezgłaszanie się do odpowiedzi poprzez podniesienie ręki, dają uczniom poczucie bezpieczeństwa i stabilności, pozwalają na skrócenie czasu wyjaśniania polecenia.

Aktualności - 27 stycznia 2025 r.

W ramach projektu opublikowano analizę pt. „Krytyczne myślenie, ocena wiarygodności informacji. Wnioski z międzynarodowych badań edukacyjnych i przeglądu literatury", autorstwa P. Penszko, O. Wasilewskiej (IBE, 2024). W publikacji, na podstawie przeglądu literatury, przedstawiono kluczowe wnioski dotyczące krytycznego myślenia, a także efektywnych sposobów rozwijania u uczniów umiejętności oceny informacji oraz odporności na dezinformację. W oparciu o dane (np. z badań PIRLS, PISA) starano się udzielić odpowiedzi na pytania: "czy polska szkoła uczy krytycznego myślenia, czy polscy uczniowie potrafią krytycznie myśleć oraz czy polscy uczniowie podchodzą krytycznie do informacji znalezionych w internecie". Publikacja zawiera również rekomendacje.

Aktualności - 20 stycznia 2025 r.

Publikacje Fundacji Rozwoju Systemu Edukacji:

• Kierunki rozwoju kształcenia i szkolenia zawodowego. Tom I, Tom II, Tom III – wybór tekstów (przygotowanych od 2022 r. do 2024 r.) przez ekspertów Krajowego Zespołu Ekspertów ds. Kształcenia i Szkolenia Zawodowego.

• Struktury europejskich systemów edukacji 2022/2023. Diagramy. Publikacja uwzględnia 39 systemów edukacji funkcjonujących w 37 krajach uczestniczących w programie Erasmus+.

• Dobrostan z eTwinning. Scenariusze zajęć. Dobrostan był tematem przewodnim programu eTwinning w 2024 r. Opracowane scenariusze zajęć można wykorzystać podczas lekcji (np. z uczniami szkół ponadpodstawowych) i wyjazdów integracyjnych oraz w projektach. Każdy scenariusz zawiera materiały pomocnicze, np. adresy stron internetowych wspierających konkretne aktywności oraz samouczki ułatwiające efektywne stosowanie prezentowanych narzędzi.

• Edukacja obywatelska. Jak zwiększyć zaangażowanie młodzieży w życie szkoły i społeczeństwa? – publikacja zawiera podsumowanie ogólnopolskiej konferencji „Szkoła Przyszłości. Aktywne uczestnictwo – debata – wspólne działanie", zorganizowanej (10-11.10.23 r. w Olsztynie) przez Fundację Rozwoju Systemu Edukacji – Narodową Agencję Programu Erasmus+ i Europejskiego Korpusu Solidarności. Zawiera rozważania teoretyczne i rozwiązania praktyczne dotyczące metod stosowanych w edukacji szkolnej w celu kształcenia postawy obywatelskiej, w tym rozwijania u uczniów umiejętności krytycznego myślenia czy kompetencji międzykulturowych oraz promowania kultury debatowania wśród uczniów.

Aktualności - 17 stycznia 2025 r.

Artykuł pt. Masz wiele umiejętności, których nie będzie mieć AI, korzystaj z nich przede wszystkim, autorstwa A. Kozak (Blog Sektor 3.0).

Artykuł pt. Prezentacje w erze kryzysu skupienia – jak przyciągnąć uwagę i ją utrzymać?, autorstwa A. Kozak (Blog Sektor 3.0).

Aktualności - 7 stycznia 2025 r.

1.Informacja pt. MEN przekazuje materiały pomocnicze dla nauczycieli w kontaktach z osobami w kryzysie samobójczym. Standardy postępowania dla nauczycieli i nauczycieli specjalistów - dotyczące kontaktu z osobami w kryzysie samobójczym, po próbie samobójczej i w żałobie po śmierci samobójczej przekazano do jednostek systemu oświaty. Celem jest zapewnienie właściwej reakcji na kryzysy, prewencja i wsparcie w procesie zdrowienia. Standardy są rzetelnym źródłem wiedzy i wsparcia, pomagają: identyfikować uczniów zagrożonych zachowaniami suicydalnymi, podejmować interwencje kryzysowe, realizowanie działań postwencyjnych. Można je wykorzystać podczas pracy wychowawczo-profilaktycznej szkół i placówek oświatowych.

2. Najnowsze Języki Obce w Szkole już dostępne. Temat przewodni numeru 4/2024 to "Nauczyciel języków w dobie sztucznej inteligencji". Sztuczna inteligencja oraz nowe technologie są już obecne w polskich szkołach, m.in. w edukacji językowej. Zmieniają się role nauczycieli w czasach AI.

3. Raport SDG 2024. Dzieci w kontekście zrównoważonego rozwoju. Publikacja GUS opisuje m.in. warunki życia polskich dzieci, ich kondycję zdrowotną i obecność w świecie cyfrowym, a także charakteryzuje ich rodziny. Prezentuje wyzwania dotyczące dzieci, biorąc pod uwagę realizację celów zrównoważonego rozwoju. Standardy ochrony i poszanowania praw dzieci określa Konwencja Praw Dziecka. W 2024 roku obchodzona jest 35. rocznica przyjęcia Konwencji przez Zgromadzenie Ogólne ONZ oraz 70. rocznica ustanowienia Międzynarodowego Dnia Praw Dziecka.

4. Publikacja pt. „Wyzwania i zarządzanie ryzykiem związane z nowymi zagrożeniami dla zdrowia w pracy i w życiu codziennym. Materiały edukacyjne dla pracodawców, menedżerów i kierowników odpowiedzialnych za działania na rzecz zdrowia starzejących się pracowników" (pod redakcją dr hab. Anny Kozajdy), została opracowana przez Instytut Medycyny Pracy im. prof. dr. med. J. Nofera, ze środków Narodowego Programu Zdrowia na lata 2021–2025 finansowanego przez Ministra Zdrowia. Opisano w niej wybrane czynniki szkodliwe i zagrożenia dla zdrowia, a także sposoby zapobiegania im, np.: Wirusy – czy ekspozycja w miejscu pracy zawsze ma charakter zawodowy i jak zapobiegać ogniskom zakażeń wirusowych w zakładzie pracy?; Stres – jakie są fizjologiczne, psychologiczne i behawioralne skutki zdrowotne stresu i jak pracodawca może ograniczyć czynniki stresogenne związane z pracą?; Otyłość – jakie jest nowe spojrzenie na otyłość i w jaki sposób pracodawca może skutecznie wspomóc pracowników w staraniach o poprawę lub odzyskanie zdrowia?

5. Patroni roku 2025. Senat ustanowił, że rok 2025 to rok:

- ks. prof. Józefa Tischnera, który "Pozostawił po sobie bogaty dorobek intelektualny, który do dziś inspiruje czytelników do refleksji nad istotą człowieczeństwa, wolności, solidarności i odpowiedzialności",

- Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej – poetki, "której widzenie świata, pojmowanie miłości jest tak uniwersalne i wyprzedzające epokę, że wzrusza kolejne pokolenia czytelników",

- Władysława Reymonta, gdyż "w 2025 r. przypada 100. rocznica śmierci tego wybitnego twórcy, laureata Nagrody Nobla z 1924 r.",

- Wojciecha Hasa, który "tworzył filmy arcypolskie, zawsze podejmując dialog z rodzimą mitologią, kompleksami i politycznymi narracjami. Postrzegał bowiem Polskę jako tygiel wielu kultur, języków, doświadczeń historycznych i form artystycznej ekspresji".

Podjęto też decyzję, że rok 2025 będzie Rokiem Edukacji Zdrowotnej i Profilaktyki.

6. Materiały: Broszura​: Zakazane​ systemy​ AI​